Puzzelen voor ruimte voor woonwagens

Al jaren zijn er geen plekken bij gekomen voor woonwagens in Haarlem. Het college voor de rechten van de mens heeft uitgesproken dat gemeenten in Nederland de woonwagencultuur moeten beschermen. Een beleid waarin geen ruimte is voor nieuwe woonwagens mag daarom niet. De ChristenUnie is daarom met een voorstel gekomen om op twee locaties te onderzoeken of hier woonwagens kunnen komen. Dit voorstel is aangenomen door de Gemeenteraad.
In Haarlem is de wachttijd voor een woonwagen inmiddels 20 jaar. Meer dan dubbel zo lang dus als voor een sociale huurwoning, en die wachttijd is al veel te lang. Vaak zitten meerdere generaties van één familie samen in een woonwagen. Een snelle oplossing is daarom nodig. Maar hoe vind je in een dichtbevolkte stad als Haarlem ruimte juist nu op veel plekken al plannen zijn voor woningbouw?
Het college van B&W heeft besloten de komende jaren te kijken of bij bestaande woonwagencentra uitbreiding mogelijk is, bijvoorbeeld door woonwagens anders te plaatsen of een extra woonwagen te plaatsen in een aangrenzende groenstrook. Op deze manier is in Haarlem naar verwachting nog plek te vinden voor 5 a 17 woonwagens.
De behoefte is echter veel groter. Een paar jaar geleden zijn daarom 43 potentiële locaties voor nieuwe woonwagencentra geïnventariseerd. Hier is een lijst uitgekomen van 5 mogelijke locaties. Inmiddels zijn hiervan twee locaties onderzocht. In Schalkwijk aan de overkant van een bestaand woonwagencentrum aan de Louis Pasteurstraat is ruimte gevonden voor circa 3 nieuwe woonwagens. De andere onderzochte locatie, langs de Amsterdamsevaart is in het onderzoek echter afgevallen. Er zou hier ruimte zijn voor circa 6 woonwagens maar dit zou veel te duur worden (mogelijk 2 ton subsidie per woonwagen) omdat niet alleen de grond opgehoogd zou moeten worden maar ook een geluidsscherm nodig is vanwege de spoorlijn en de autoweg. Woonwagens hebben immers dunne wanden.
Voor de andere 3 locaties is het allerminst zeker dat deze wel resultaat gaan opleveren. De ChristenUnie heeft daarom opnieuw naar de Amsterdamsevaart gekeken. Raadslid Frank Visser: “Deze grond is al van de gemeente en direct beschikbaar. Vroeger stond hier een boerderij maar die is in 2010 afgebrand.” Volgens de ChristenUnie kunnen de kosten per woonwagen flink omlaag als de woonwagens worden gecombineerd met appartementen. “Deze appartementen kunnen dan het geluid tegenhouden zodat er geen geluidsscherm nodig is voor de woonwagens. Bovendien kunnen de kosten dan gedeeld worden want per saldo gaat het dan om meer woningen. Mensen op de wachtlijst voor een woonwagen zouden bovendien eventueel voorrang kunnen krijgen op de appartementen zolang ze nog geen standplaats hebben. Er is dan geen ruimte voor 6 woonwagens maar waarschijnlijk wel voor 4 woonwagens. Het vraagt nog wel onderzoek want er loopt bijvoorbeeld ook een ondergrondse gasleiding, maar ik zie kansen om hier iets moois te maken en veel meer huishoudens e helpen aan een woning”
De ChristenUnie heeft ook voorgesteld te kijken naar uitbreiding van woonwagencentrum Amelandstraat in Schalkwijk. Visser: “Hier is sowieso ruimte voor 1 of 2 extra woonwagens maar er is meer mogelijk als wordt gekeken naar het gebouw direct naast dit kamp wat vroeger van de Hartekampgroep was. Als dit gebouw wordt gesloopt dan is er ineens veel meer mogelijk. Ook dit kost veel geld maar wellicht is hier ook een financieel haalbare oplossing mogelijk door slim om te gaan met de ruimte.”
De Gemeenteraad heeft twee moties van de ChristenUnie waarin opgeroepen wordt om de locaties Amsterdamsevaart en Amelandstraat verder te onderzoeken aangenomen. De motie over de Amelandstraat is zelfs unaniem overgenomen.
Motie vreemd aan de orde van de dag
Pak de woonwagen- en woningcrisis samen aan langs de Amsterdamsevaart
Ingediend in de raadsvergadering van 30 januari 2025.
De indieners stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen:
We stellen vast dat:
- In de opinienota Richting geven aan gemeentelijke inzet woonwagencentra is vastgesteld dat plaatsing van alleen woonwagens op het perceel Amsterdamsevaart/Wim Sonneveldstraat te duur is vanwege de noodzakelijke kosten voor het ophogen van de grond en het plaatsen van een geluidsscherm;
- In antwoord op technisch vragen blijkt dat een geluidscherm ook bij een 50 km regiem (gepland om in te voeren) op de Amsterdamsevaart voor woonwagens nodig is omdat de geluidsbelasting in de woonwagens te hoog zal zijn;
- Deze locatie al sinds het afbranden van een voormalige boerderij in 2010 braak ligt;
- De grond in eigendom is van de gemeente Haarlem;
We overwegen dat:
- Voor andere woningbouw vanwege de dikkere muren waarschijnlijk geen duur geluidsscherm nodig is op deze locatie;
- Er grote vraag is naar woningen voor jongeren en ouderen;
- Aan noordzijde van het kavel aan de ventweg van de Amsterdamsevaart prima in enige bouwlagen appartementen kunnen worden gebouwd, waarbij aan de zuidzijde een ruim perceel vrij blijft voor woonwagenstandplaatsen en het appartementengebouw dan als “geluidsscherm” dient voor de woonwagenstandsplaatsen;
- Voor standplaatszoekenden op de wachtlijst (bij voorkeur op de begane grond van het te bouwen complex en, indien mogelijk, ontsloten aan de zuidzijde aansluitend op het nieuw aan te leggen woonwagenkamp), huurwoningen in het appartementengebouw kunnen worden gerealiseerd en te labelen als “standplaatswoningen” die kunnen worden toegewezen conform de uitgangspunten van het Haarlemse standplaatsenbeleid;
- Voor standplaatsen een goed ingericht en te onderhouden groene openbare ruimte belangrijk is;
- Genoemde locatie snel kan worden ontwikkeld;
We vragen het college om:
- Te onderzoeken of het perceel Amsterdamsevaart/Wim Sonneveldstraat ontwikkelt kan worden voor een woonwagenlocatie waarbij aan de Amsterdamsevaartzijde door het bouwen van een appartementencomplex, met deels woningen voor wachtenden op een standplaats, met behoud van inschrijving op die wachtlijst, een geluidswerende voorziening kan worden gerealiseerd en de Raad hierover in de zomer 2025 te informeren;
En gaat over tot de orde van de dag.
De volgende leden dienen deze motie vreemd aan de orde van de dag in:
Frank Visser, ChristenUnie
Ienke Verhoef, PvdA
Danny van Leeuwen, Actiepartij
Motie vreemd aan de orde van de dag
Onderzoek uitbreiding woonwagens Amelandstraat
Ingediend in de raadsvergadering van 30 januari 2025.
De indieners stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen:
We stellen vast dat:
- In de opinienota Richting geven aan gemeentelijke inzet woonwagencentra is aangegeven dat er door uitbreiding van bestaande woonwagencentra 5 tot 17 nieuwe plekken gevonden kunnen worden en aanvullend 3 plekken op de nieuwe locatie Louis Pasteurstraat;
- Er nog studies lopen naar de locaties Zuid Schalkwijkerweg 36A, Schouwbroekertunnel en Belgiëlaan maar het nog allerminst zeker is dat deze locaties nieuwe plekken zullen opleveren;
- Bij woonwagencentrum Amelandstraat ruimte is voor extra woonwagens indien het vastgoed van de Hartekampgroep hierbij wordt betrokken;
We overwegen dat:
- Het College Rechten voor de Mens in 2018 heeft geconcludeerd dat gemeenten bij het huisvestingsbeleid moeten zorgen dat de wachttijd voor een standplaats voor woonwagenbewoners gelijke tred houdt met de wachttijd van mensen die op de wachtlijst staan voor een sociale huurwoning;
- Met de maximaal 17 extra plekken de wachtlijst voor een woonwagen nog steeds aanzienlijk hoger langer zal zijn dan voor een sociale huurwoning;
- Uitbreiding van woonwagencentrum Amelandstraat met de locatie Hartekamp niet in scope is van het onderzoek van uitbreiding van bestaande woonwagencentra vanwege de hoge onrendabele top per woonwagen bij aankoop van het vastgoed van de Hartekampgroep;
- De onrendabele top van de locatie Amelandstraat mogelijk aanzienlijk kan worden beperkt als de plaatsing van extra woonwagens wordt gecombineerd met woningbouw;
We vragen het college om:
- De financiële en ruimtelijke mogelijkheden te onderzoeken van uitbreiding van woonwagencentrum Amelandstraat met de locatie Hartekamp al dan niet gecombineerd met woningbouw op deze kavel en de Raad uiterlijk november 2025 te informeren over deze mogelijkheden;
En gaat over tot de orde van de dag.
De volgende leden dienen deze motie vreemd aan de orde van de dag in:
Frank Visser, ChristenUnie